سال تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها- ۷
حمایتها از تولید باید هدفمند شود
معاون اسبق مرکز پژوهش های مجلس اظهار داشت: لازمه جهش تولید یا رونق آن، داشتن یک راهبرد یا استراتژی توسعه صنعتی است که مبتنی بر آن، حمایتهای خودرا هدفمند کرده و به صنایع دارای مزیت، تزریق نماییم.
سید محمدهادی سبحانیان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نامگذاری سال ۱۴۰۰ از طرف مقام معظم رهبری بعنوان سال «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها» و الزامات تحقق آن اظهار داشت: مقام معظم رهبری چند سالی است که بر موضوع تولید تاکید می کنند؛ چونکه مسیر پیشرفت و توسعه کشور از مسیر تولید داخلی می گذرد و تا زمانی که نتوان تولیدات را در کشور افزایش قابل توجهی داد، بطور قطع نمی توان به خیلی از مسائل و مشکلات مبتلابه کشور مثل تورم و بیکاری پاسخ معتبر داد؛ بدین سبب بنظر می رسد که مسیر پیشرفت و توسعه کشور مثل سایر کشورها همچون چین، آلمان و کره جنوبی از مسیر جهش تولید می گذرد؛ پس ریشه یابی درستی صورت گرفته است. عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی اضافه کرد: البته متأسفانه آنطور که باید و شاید در این سال ها، اهمیت کافی و وافی به موضوع تولید داده نشده و همانطور که مقام معظم رهبری هم اشاره داشته اند، درست است که سال قبل رشد اقتصادی مثبت را تجربه کرده ایم، ولی به جهت مسائل و مشکلات گوناگون در کشور، از نقطه مطلوب خود فاصله زیادی داریم. بگفته سبحانیان، بحث پشتیبانی از تولید و سرمایه گذاری موضوع جدیدی نیست و ۴۰ سال است که هم در سیاست های کشور و هم در قوانین، موضوع پشتیبانی از تولید و سرمایه گذاری مطرح می شود و تقریباً می توان اظهار داشت که سیاست های مختلفی را در امتداد پشتیبانی از تولید شامل حمایت های ارزی، بیمه ای، خرید تضمینی و مشوق های مالیاتی به کار گرفته ایم که تعدادی از آنها دستاوردهایی را به همراه داشته و منجر به گسترش زیرساخت های ریلی، زمینی، توسعه شبکه برق و مخابرات و واحدهای تولیدی همچون واحدهای تولیدی سیمانی، پتروشیمی و فولادی شده است؛ اما باوجود همه این حمایت ها، همچنان با نقطه مطلوب فاصله داریم.حمایت ها به نقطه هدف به هدف خوردن نکرده استوی گفت: در عین حال، همچنان تولید ناخالص داخلی در ایران بعنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای منطقه و جهانی، فاصله قابل توجهی با رقبا مثل عربستان و ترکیه دارد؛ ضمن اینکه سهم سرمایه گذاری از تولید ناخالص داخلی نیز همیشه پرنوسان بوده و کیفیت لازم را هم نداشته است؛ به نحوی که نتوانسته ما را به نرخ رشد بالا و اشتغال زا برساند؛ پس باوجود همه حمایت های صورت گرفته از تولید و سرمایه گذاری، ما نتوانسته ایم حمایت های اثربخش و قابل توجهی از تولید داشته باشیم و این حمایت ها به هدف به هدف خوردن نکرده است.استراتژی توسعه صنعتی نداریمسبحانیان افزود: موانع و مشکلات بر سر راه تولید همچنان پابرجا بوده و نتوانسته ایم توفیق مناسبی را برای پشتیبانی از تولید و افزایش رشد اقتصادی حاصل نماییم، چونکه در کشور، یک راهبرد یا استراتژی توسعه صنعتی یا توسعه تولید وجود نداشته و هنوز هم نتوانسته ایم نقشه راهی برای جهت دهی حمایت ها از تولید تدوین کنیم؛ این در حالیست که اغلب کشورهای دنیا که صنعتی شده و تولیدات خودرا توسعه داده اند، دارای این راهبرد بوده اند؛ پس باید در کشور، راهبردی مبتنی بر یک سند سیاست صنعتی و آمایش سرزمینی داشته باشیم که اساساً مزیت کشور را در تولید کالاها مشخص نماید و مکان تولید را معین نماید، چونکه وقتی فاقد این اسناد زیربنایی در کشور هستیم، اعطای حمایت ها عمدتا مبتنی بر چانه زنی و رانت جویی خواهد بود و عملاً هر کسی که قدرت بیشتری داشته باشد، از رانت حمایت ها بهره برده و در استان خود و گوشه ای از کشور، صنعتی را راه اندازی می نماید که به صرف و صلاح اقتصاد کلان و کشور نباشد.؛ به ویژه این مساله زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود که بدانیم منابع ما در دولت و کشور محدود است و باید صرف مصارفی شود که در نقشه کلان کشور، تعریف شده اند؛ اما حالا کاملاً مسیر برعکس است و منابع محدود در جایی هزینه می شود که لزوماً در رشد اقتصادی و انتفاع عمومی مؤثر نبوده و پس عملاً حمایت ها به هدف نمی رسند. معاون سابق مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی افزود: بدین سبب لازمه جهش تولید یا رونق آن، داشتن یک راهبرد یا استراتژی توسعه صنعتی است که مبتنی بر آن، حمایت های خودرا هدفمند کرده و به صنایعی که در آن مزیت داریم تزریق نماییم.انحصارات و محدودیت ها؛ سنگ بزرگ پیش پای تولیدوی گفت: مانع دیگر تولید، انحصارات و محدودیت ها در صدور مجوز کسب وکار است، به این معنا که به جهت فقدان راهبرد توسعه صنعتی، نمی دانیم به چه کسانی و به چه اموری باید حمایت تعلق گیرد؛ به ویژه اینکه منابع محدودی برای حمایت در اختیار داریم و بدین سبب با ایجاد انحصارات و محدودیت ورود به عرصه کسب وکار تلاش می نماییم توزیع این رانت را مدیریت نماییم. در نتیجه قسمتی از فعالان اقتصادی و جوانان جویای کار، اساساً مجوز ورود به کار و تولید را به دست نمی آورند. سبحانیان، یکی دیگر از با اهمیت ترین موانع سرمایه گذاری در ایران را وجود مسیرهای گوناگون فعالیت نامولد رقیب تولید دانست و اظهار داشت: هم اکنون شرایطی در کشور به وجود آمده که فرد دارای سرمایه، با فعالیت در بازارهای نامولدی که رقیب تولید هستند، می تواند سودهای سرشاری به دست آورد و مالیات هم نپردازد، اما اگر فردی که سرمایه در اختیار دارد، وارد فضای کسب وکار و تولید در کشور شود، با هزار و یک مانع برخورد کرده و مالیات هم خواهد پرداخت؛ پس اساساً این شرایط، انگیزه ای برای تولید و ایجاد اشتغال برای فعال اقتصادی باقی نمی گذاردمسیر سرمایه گذاری باید هموار باشد؛ سفارش اخلاقی کارساز نیست!عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی افزود: خیلی از کسانی که قبلاً تمایل به تولید و اشتغالزایی در کشور داشتند، به تجربه دریافته اند که این مسیر، سودآوری اقتصادی برای آنها ندارد؛ پس نمی توان در خیلی از موارد، با سفارش اخلاقی افراد را ملزم به سرمایه گذاری در حوزه فعالیت تولیدی کرد؛ بلکه باید مسیر را به شکلی هموار کرد تا فرد دارای سرمایه، منابع خودرا در این راه به کار گیرد. سبحانیان اظهار داشت: امنیت پایین سرمایه گذاری نیز مانعی دیگر بر سر راه تولید و افزایش آن در کشور است. بدون وجود امنیت سرمایه گذاری کدام سرمایه داری حاضر به بکار انداختن سرمایه خودش هست؟ سرمایه گذار ممکنست به جهت کسب سود بیشتر ریسک بالاتری را بپذیرد ولی همین سرمایه گذار ریسک پذیر هم در یک محیط مبهم و نامطمئن حاضر به ورود نخواهد بود.
خب ما این فضا را فراهم ننموده ایم؛ بلکه همیشه با بخشنامه ها و دستورالعمل های گوناگون و متکثر و بعضاً در تعارض با یکدیگر و سایر تصمیمات خلق الساعه بدون اعلام قبلی و عمل نکردن به وعده های داده شده در حوزه سیاست های اقتصادی، ثبات و امنیت سرمایه گذاری را مخدوش کرده ایم. وی ادامه داد: سرمایه گذاری که منابع مالی خودرا به میدان آورده، در چنین شرایطی نه فقط دلسرد می شود، بلکه جلوی ورود سرمایه های جدید دیگر به حوزه تولید را سلب خواهیم کرد. این کارشناس اقتصادی افزود: از طرف دیگر گسترش اقتصاد غیررسمی و زیرزمینی نیز به سبب نحوه برخورد حاکمیت شامل دولت، مجلس و قوه قضائیه با فعالان اقتصادی مانع تولید است؛ یعنی فعال اقتصادی به این نتیجه می رسد که جریمه بپردازد، ولی فعالیت خودرا رسمی نکند که این هم از این منظر جزو موانع گسترش سرمایه گذاری و تولید در کشور است؛ چون معمولاً اقتصادهای زیرزمینی در سطح بنگاه های کوچک باقی می مانند؛ در صورتیکه ما لازم داریم با توسعه زنجیره ارزش و اتصال بنگاه ها به این زنجیره، از صرفه های ناشی از مقیاس استفاده نمائیم.اقتصاد را نباید به رفع تحریم ها گره زدسبحانیان یکی دیگر از با اهمیت ترین موانع برای سرمایه گذاری و تولید در کشور را شرطی کردن اقتصاد به رفع تحریم ها عنوان نمود و اشاره کرد: رهبر معظم انقلاب نیز در مراتب مختلف تاکید کرده اند که گره زدن اقتصاد کشور به سیاست خارجی خطای راهبردی است. بااینکه حتما کیفیت ارتباط با طرف های خارجی یا موضوع رفع یا عدم رفع تحریم آثار خودرا بر اقتصاد کشور دارد ولی می توانیم با برنامه ریزی در کشور با فرض ماندگاری تحریم ها این آثار را مدیریت نماییم و خیلی از آثار آن را خنثی و تخفیف دهیم در صورتیکه بنظر می رسد اساساً در خلاف این جهت در سالهای اخیر حرکت کرده ایم و در چنین فضایی که دائماً مترصد رفع تحریم ها هستیم کمتر کسی حاضر است تصمیمات بزرگ اقتصادی گرفته و سرمایه گذاری کند. وی اظهار داشت: این آفت دو سه سال اخیر است که ما اقتصاد خودرا به صورت بسیار گسترده به این امر گره زده ایم که آیا توافق می شود یا نمی گردد که نمونه بارز آن را می توان در بودجه های سنواتی سالهای اخیر مشاهده کرد که با نگاه خوشبینانه به فروش نفت همچنان روی خام فروشی حساب ویژه ای باز کرده ایم و در عمل هم چون این منابع نفتی محقق نشد با استفاده نادرست از منابع تورم زا برای جبران کسری بودجه عملاً محیط کسب وکار را با تورم های بالا، حجم نقدینگی بالا و تنگ کردن عرصه تامین مالی بخش خصوصی از بازار بدهی، برای کارهای تولیدی و مولد مخدوش کرده ایم.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب